1219 Sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Kapsamında Hekimler İçin Disiplin Soruşturması

Sorular

• 1219 sayılı Kanun kapsamında hekimler hangi disiplin cezalarını alabilir?
• Hekimler hakkında disiplin soruşturması nasıl başlatılır?
• Tabip odası tarafından verilen disiplin cezasına nasıl itiraz edilir?
• Hekimler için meslekten men cezası hangi durumlarda verilir?
• Tıbbi hata (malpraktis) disiplin cezasına neden olur mu?
• Hekimler disiplin soruşturmalarına karşı nasıl hukuki destek alabilir?
• Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu’na itiraz süresi kaç gündür?
• Hekimler için disiplin cezalarına karşı idari dava açma süresi nedir?
• Hasta şikayeti üzerine hekim hakkında nasıl bir disiplin süreci işler?
• Hekimlerin disiplin soruşturmalarında savunma hakkı nasıl kullanılır?

---

** Hekimlerin Mesleki Sorumluluğu ve Disiplin Hukuku**

Hekimler, mesleki faaliyetlerini icra ederken hukuki, cezai ve etik sorumluluklarla karşı karşıyadır. Türkiye’de hekimlerin yükümlülükleri; 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, 6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanunu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu başta olmak üzere çeşitli mevzuatlar ile düzenlenmiştir. Bunun yanı sıra, Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi ve Hekimlik Meslek Etiği Kuralları, hekimlerin etik çerçevede hareket etmelerini zorunlu kılmaktadır.

Hekimlerin, mesleki uygulamaları sırasında tıbbi hata yapması, hasta haklarını ihlal etmesi veya etik kuralların dışına çıkması durumunda disiplin hukuku kapsamında sorumluluğu gündeme gelir. Bu noktada Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve İl Tabip Odaları, meslek kurallarına aykırı davranışları denetleyen yetkili kurumlardır. Hekimler hakkında disiplin soruşturması; hasta veya hasta yakınlarının şikayetleri üzerine ya da doğrudan ilgili kurumların incelemeleri neticesinde başlatılabilir.

Disiplin süreçleri, hekimlerin mesleklerini icra ederken karşılaşabilecekleri en önemli hukuki prosedürlerden biridir. Hekimler, disiplin cezaları ile meslekten men edilme gibi ağır yaptırımlarla da karşılaşabileceğinden, hukuki destek almak büyük önem taşır. Bu noktada, alanında uzman Karşıyaka idare avukatı, hekimlerin haklarını koruyarak savunmalarını en iyi şekilde yapmalarına yardımcı olabilir.

---

1219 Sayılı Kanun Kapsamında Hekimlerin Mesleki Yükümlülükleri

1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, hekimlerin mesleki faaliyetlerini hangi koşullarda icra edebileceğini, yetki sınırlarını ve mesleki yükümlülüklerini belirleyen en temel düzenlemelerden biridir. Bu kanun, tıp mesleğinin güvenilirliğini korumayı ve hastaların sağlık hizmetlerinden en iyi şekilde faydalanmasını amaçlamaktadır.

Hekimlerin Mesleklerini İcra Ederken Uyması Gereken Kurallar

Kanunun 1. ve 2. maddeleri, Türkiye'de hekimlik yapabilmek için tıp fakültesi diplomasına ve ruhsata sahip olunması gerektiğini düzenler. Bu kurala aykırı hareket edenler hakkında cezai ve idari yaptırımlar uygulanır. Ayrıca, hekimler yalnızca sahip oldukları uzmanlık alanlarında faaliyet gösterebilir, aksi takdirde disiplin soruşturması açılabilir.

Hekimler, 1219 sayılı Kanun’un 70. maddesi gereği, tıbbi uygulamalarında hastaların mahremiyetini korumak, mesleki etik kurallara uygun hareket etmek ve hastalara zarar vermemek zorundadır. Özellikle hatalı teşhis ve tedavi uygulamaları, hastaların mağduriyetine yol açabileceği için disiplin cezası gerektiren eylemler arasında yer almaktadır.

Disiplin Soruşturmalarına Neden Olan Mesleki Yükümlülük İhlalleri

Hekimler hakkında disiplin soruşturması başlatılmasına neden olan bazı yaygın ihlaller şunlardır:

• Hasta haklarının ihlali: Bilgilendirme yükümlülüğüne aykırı hareket edilmesi, hastanın rızası olmadan tıbbi müdahalede bulunulması.
• Tıbbi hata (malpraktis): Teşhis ve tedavi hataları nedeniyle hastanın zarar görmesi.
• Reklam yasağına aykırı davranış: Hekimlerin kendilerini tanıtırken etik kurallara aykırı şekilde reklam yapması.
• Hekim-hasta gizliliğinin ihlali: Hasta bilgilerinin izinsiz paylaşılması.
• Yetkisiz tıbbi uygulama: Hekimin uzmanlık alanı dışında bir müdahalede bulunması.

Bu gibi ihlaller, hekimler için meslekten geçici veya kalıcı men, uyarı ve para cezası gibi disiplin yaptırımları ile sonuçlanabilir. Bu süreçte Karşıyaka avukat, hekimlerin hukuki haklarını en iyi şekilde savunarak mağduriyet yaşamalarını önleyebilir.

---

Disiplin Soruşturmasının Hukuki Dayanağı ve Süreci

Hekimlerin mesleki faaliyetlerine ilişkin disiplin soruşturmaları, 1219 sayılı Kanun, 6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanunu, Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi ve Hekimlik Meslek Etiği Kuralları çerçevesinde yürütülmektedir. Bu düzenlemeler, disiplin süreçlerinin hangi usul ve esaslara göre işleyeceğini belirler.

Disiplin Soruşturmasının Hukuki Dayanağı

Hekimler hakkında disiplin soruşturması açılmasının temel hukuki dayanakları şunlardır:

• 1219 sayılı Kanun’un 70. maddesi, hekimlerin mesleki yükümlülüklerini düzenleyerek, hasta haklarına ve etik kurallara aykırı davranışların yaptırımlarla karşılanacağını belirtir.
• 6023 sayılı Kanun’un 28. maddesi, Türk Tabipleri Birliği'ne (TTB) ve il tabip odalarına, meslek kurallarına aykırı hareket eden hekimler hakkında disiplin işlemi yapma yetkisi vermektedir.
• Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi, hekimlerin meslek etiği kurallarını belirler ve ihlal durumlarında disiplin yaptırımları öngörür.

Disiplin Soruşturmasının Başlatılması

Disiplin süreci genellikle şu yollarla başlar:

1. Şikayet Üzerine Soruşturma: Hasta, hasta yakını veya bir sağlık kuruluşu tarafından yapılan şikayet üzerine başlatılır.
2. Resen Başlatılan Soruşturma: Tabip odaları veya yetkili kamu kurumları, herhangi bir şikayet olmasa bile mesleki ihlal tespit ederse soruşturma açabilir.

Soruşturma Süreci

Disiplin soruşturması süreci genel olarak şu aşamalardan oluşur:

1. Ön İnceleme: Şikayet veya ihbar üzerine il tabip odası tarafından hekim hakkında ön değerlendirme yapılır.
2. Savunma Hakkı: Hekime isnat edilen suçlamalar bildirilir ve belirlenen süre içinde savunma yapması istenir.
3. Disiplin Kurulu İncelemesi: Toplanan deliller ve savunma, il tabip odası disiplin kurulu tarafından incelenir.
4. Karar Verme: Kurul, ihlalin niteliğine göre disiplin cezasına hükmedebilir veya soruşturmayı düşürebilir.
5. İtiraz ve Yargı Süreci: Hekimler, disiplin cezalarına karşı TTB Yüksek Onur Kurulu’na ve idari yargıya başvurabilirler.

Disiplin soruşturması sürecinde, hukuki hakların doğru şekilde savunulması büyük önem taşır. Haksız veya hukuka aykırı bir disiplin cezası ile karşı karşıya kalan hekimler, Karşıyaka idare avukatı desteğiyle hukuki yollarla haklarını koruyabilirler.

---

Disiplin Cezaları ve Uygulama Esasları

Hekimler hakkında yürütülen disiplin soruşturmaları sonucunda meslek etiğine aykırı bir davranış tespit edilirse, ilgili hekim hakkında çeşitli disiplin cezaları uygulanabilir. Bu cezalar, 1219 sayılı Kanun, 6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanunu ve Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi çerçevesinde düzenlenmektedir.

Disiplin Cezalarının Türleri

İl tabip odaları ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından verilebilen başlıca disiplin cezaları şunlardır:

1. Uyarı Cezası:

   • Hekimin meslek kurallarına aykırı ancak hafif nitelikte bir ihlali olduğunda uygulanır.
   • Gelecekte benzer hataların tekrarlanmaması için yazılı olarak uyarı verilir.

2. Kınama Cezası:

   • Hekimin meslek etiğine daha ağır şekilde aykırı hareket ettiği durumlarda uygulanır.
   • Hekimin, meslek kurallarına aykırı davrandığının resmi olarak kayda geçirilmesini sağlar.

3. Geçici Olarak Meslekten Men Cezası:

   • Hekimin, hasta haklarını ihlal eden ciddi bir ihlal gerçekleştirmesi veya tekrarlanan ihlallerde bulunması durumunda verilir.
   • Hekim, belirlenen süre boyunca tıbbi faaliyet icra edemez.

4. Meslekten Sürekli Men Cezası:

   • Hekimin, ağır etik ihlallerde bulunması, tıbbi sahtekarlık yapması veya hasta hayatını ciddi şekilde tehlikeye atması durumunda uygulanır.
   • Bu ceza ile hekim, meslek hayatına tamamen son verilerek hekimlik yapmaktan men edilir.

Disiplin Cezalarının Uygulanması ve Hukuki Süreç

Disiplin cezaları, il tabip odaları tarafından yürütülen soruşturma sonucunda karara bağlanır ve Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi tarafından denetlenebilir. Ceza kararları şu şekilde uygulanır:

1. Cezanın Tebliği: Hekime, verilen ceza yazılı olarak bildirilir.
2. İtiraz Hakkı: Hekim, cezaya karşı önce TTB Yüksek Onur Kurulu’na başvurabilir.
3. Yargı Süreci: Hekim, eğer cezaya karşı hukuki yollara başvurmak isterse idari yargıda iptal davası açabilir.

Disiplin Cezalarına Karşı Hukuki Koruma

Hekimler, disiplin cezalarının hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsa, idari dava açarak cezaların iptalini talep edebilir. Bu noktada, Karşıyaka avukat desteğiyle etkili bir savunma hazırlanarak hak ihlallerinin önüne geçilebilir. Disiplin cezalarının iptali için idari yargıya başvuran hekimler, kararın geri alınmasını veya yürütmenin durdurulmasını talep edebilir.

---

Yargı Denetimi ve İtiraz Mekanizmaları

Hekimler hakkında verilen disiplin cezaları, idari nitelikte olduğu için yargı denetimine tabidir. Disiplin cezalarına karşı Türk Tabipleri Birliği (TTB) Yüksek Onur Kurulu’na itiraz edilebileceği gibi, idari yargıda iptal davası açmak da mümkündür.

Disiplin Cezalarına Karşı İlk İtiraz: TTB Yüksek Onur Kurulu

Hekimler, il tabip odası tarafından verilen disiplin cezalarına karşı ilk olarak TTB Yüksek Onur Kurulu’na itiraz edebilir.

• İtiraz Süresi: Tebliğden itibaren 15 gün içinde yapılmalıdır.
• İnceleme Süreci: Yüksek Onur Kurulu, dosyayı yeniden değerlendirerek cezayı kaldırabilir, değiştirebilir veya onaylayabilir.

TTB Yüksek Onur Kurulu’nun kararı kesin değildir. Hekimler, buradan çıkacak kararlara karşı idari yargıda iptal davası açabilirler.

Disiplin Cezalarının Yargı Denetimi

Hekimler, TTB Yüksek Onur Kurulu’nun verdiği kararlara karşı idari yargıya başvurabilirler. Bu süreç şu şekilde işler:

1. İdare Mahkemesinde Dava Açma:

   • Hekimler, TTB Yüksek Onur Kurulu’nun kararının hukuka aykırı olduğunu düşünüyorlarsa, kararın iptali için idare mahkemesinde dava açabilirler.
   • Dava Açma Süresi: Tebliğden itibaren 60 gün içinde başvurulmalıdır.

2. Yürütmenin Durdurulması Talebi:

   • Hekimler, meslekten men cezası gibi ağır yaptırımlara karşı, kararın uygulanmasını durdurmak için yürütmeyi durdurma talebinde bulunabilirler.
   • Mahkeme, hukuka aykırılık ve telafisi güç zarar koşullarının oluştuğunu tespit ederse, disiplin cezasının uygulanmasını durdurabilir.

3. Danıştay’a Başvuru:

   • İdare mahkemesinin kararına karşı taraflar, Danıştay’a temyiz başvurusu yapabilir.
   • Danıştay, kararın hukuka uygun olup olmadığını değerlendirerek disiplin cezasını iptal edebilir veya onaylayabilir.

Hekimlerin Hukuki Haklarını Koruma

Hekimler, disiplin cezaları ile karşılaştıklarında hukuki yollarla haklarını savunabilirler. Disiplin soruşturmalarının usule aykırı yürütülmesi, yeterli delil toplanmadan ceza verilmesi veya savunma hakkının ihlal edilmesi gibi durumlarda, idari dava açarak cezaların iptal edilmesi mümkündür. Bu süreçte, deneyimli bir Karşıyaka idare avukatı, hukuki süreci titizlikle takip ederek hekimin hak kaybına uğramasını önleyebilir.

---

Sonuç ve Değerlendirme

Hekimler, mesleklerini icra ederken sadece tıbbi bilgi ve becerilerini değil, aynı zamanda etik kuralları ve hukuki yükümlülükleri de gözetmek zorundadır. 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, hekimlerin mesleklerini hangi sınırlar içinde icra edebileceğini belirlerken, 6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanunu ve Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi ise hekimlerin meslek etiğine uygun davranmasını sağlamak için disiplin kurallarını düzenlemektedir.

Disiplin soruşturmaları, hasta haklarının korunması ve sağlık hizmetlerinin güvenilirliğini artırmak amacıyla yürütülse de, bazen haksız ve hukuka aykırı kararlarla sonuçlanabilir. Hekimler hakkında verilen uyarı, kınama, geçici veya sürekli meslekten men gibi disiplin cezaları, meslek hayatlarını ciddi şekilde etkileyebilir. Bu nedenle, disiplin sürecinde hukuki danışmanlık almak büyük önem taşır.

Disiplin cezalarına karşı hekimlerin sahip olduğu itiraz ve yargı yolları, TTB Yüksek Onur Kurulu’na başvuru ve idare mahkemesinde iptal davası açma şeklinde iki aşamalı olarak işlemektedir. Özellikle meslekten men cezası gibi ağır yaptırımların yürütmesinin durdurulması, hekimlerin mesleklerini icra etmeye devam edebilmeleri açısından kritik bir konudur.

Bu süreçte, Karşıyaka avukat, hekimlerin disiplin soruşturmalarında savunmalarını hukuki çerçevede hazırlamalarına yardımcı olabilir ve olası haksız kararların önüne geçebilir. Hekimlerin, disiplin soruşturmalarıyla karşılaştıklarında haklarını etkin şekilde savunmaları, meslek hayatlarını sürdürebilmeleri açısından son derece önemlidir.

---