Türkiye’de Yabancıların Boşanma Davası ve Sonrasında Oturum/Çalışma Hakları

Sorular

• Türkiye’de yabancı biri Türk eşiyle boşanırsa oturum izni iptal olur mu?
• Aile ikamet izni olan bir yabancı boşanırsa Türkiye’de kalabilir mi?
• Boşanma sonrası çalışma izni almak mümkün mü?
• Türkiye’de boşanan yabancı yeniden ikamet izni alabilir mi?
• Evlilik yoluyla vatandaşlık başvurusu yapan bir yabancı boşanırsa ne olur?
• Boşanma sonrası ikamet izni için hangi belgeler gerekir?
• Türk vatandaşı eşten boşanmak, vatandaşlık kazanımını iptal ettirir mi?
• Ev içi şiddet nedeniyle boşanan yabancı Türkiye’de kalabilir mi?
• Boşanan yabancılar kısa dönem ikamet iznine başvurabilir mi?
• Boşanma sonrası çocuk varsa yabancı ebeveynin durumu ne olur?
• Boşanma sonrası çalışma izni nasıl alınır?
• Boşanma sürecinde avukat tutmak zorunlu mu?
• Yabancı mahkeme boşanma kararının Türkiye’de tanınması için ne yapılır?
• Turkuaz Kart sahibi bir yabancı boşanırsa ikamet durumu değişir mi?
• Türkiye’de boşanan yabancılar için ikamet süresi ne kadardır?

Türkiye’de Yabancıların Boşanma Davası ve Sonrasında Oturum/Çalışma Hakları

Türkiye’de uzun süreli kalmak isteyen yabancılar için evlilik, hem oturum izni hem de vatandaşlık kazanımı açısından etkili bir yol sunar. Ancak evliliğin sona ermesi durumunda, özellikle yabancı eşin Türkiye’deki hukuki statüsü ciddi değişimlere uğrayabilir. Boşanma, sadece medeni hukuk açısından değil; aynı zamanda yabancıların oturum ve çalışma izinleri ile vatandaşlık süreçlerine de doğrudan etki eden bir durumdur. Bu nedenle, Karşıyaka yabancılar hukuku avukatı desteğiyle sürecin her aşamasında profesyonel rehberlik alınması, mağduriyetlerin önlenmesi açısından kritik önemdedir.

Türkiye’de bir Türk vatandaşı ile evlenen yabancı, “aile ikamet izni” başvurusunda bulunarak yasal ikamet hakkı kazanabilir. Evliliğin devam etmesi hâlinde, belirli sürelerin sonunda Türk vatandaşlığına başvuru da mümkündür. Ancak boşanma durumunda, bu kazanımlar geçersiz hâle gelebilir veya iptal edilme riski taşıyabilir. Bu noktada yabancı kişinin Türkiye’de kalmaya devam edebilmesi için kısa dönem ikamet iznine geçiş, çalışma izni başvurusu ya da başka bir yasal dayanağa ihtiyaç duyulacaktır.

Özellikle aile içi şiddet mağduru olan yabancılar için boşanma süreci, farklı hukuki hak ve koruma mekanizmalarını da beraberinde getirmektedir. Bu gibi hassas durumlarda Türkiye mevzuatı, mağdur yabancıları koruyacak özel düzenlemeler içermektedir.

Bu makale kapsamında:

• Yabancıların Türkiye’de boşanma davası açma yetkisi,
• Boşanmanın oturum ve çalışma izinlerine etkisi,
• Vatandaşlık başvurusu sürecine etkileri,
• Boşanma sonrası çocukların durumu ve velayet meselesi

gibi başlıca konular ayrıntılı biçimde açıklanacaktır. Aynı zamanda, sürecin her adımında Karşıyaka yabancılar hukuku avukatı veya benzer uzmanlık alanlarına sahip profesyonellerin rehberliğiyle hareket etmenin sağladığı avantajlar vurgulanacaktır.

Yabancıların Türkiye’de Boşanma Hakkı ve Yetkili Mahkemeler

Türkiye’de yerleşik olan ya da bir Türk vatandaşıyla evli olan yabancılar, evlilik birliğini sonlandırmak istediklerinde Türk hukukuna göre boşanma davası açma hakkına sahiptir. Bu süreçte, boşanma davasının nerede ve hangi mahkemede açılacağı, tarafların ikamet yeri, vatandaşlık durumu ve boşanmanın dayandığı hukuki gerekçeye göre belirlenir. Özellikle Karşıyaka avukat desteğiyle bu sürecin hukuka uygun ve stratejik bir şekilde yürütülmesi mümkündür.

Türkiye’de Boşanma Davası Açma Yetkisi:

Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma davası, eşlerden birinin yerleşim yerindeki aile mahkemesinde açılabilir. Eğer eşlerden biri Türk vatandaşıysa ve evlilik Türkiye’de gerçekleşmişse, yabancı eşin Türkiye’de dava açması mümkündür. Yabancı eş Türkiye’de yaşamıyorsa ve ikamet izni yoksa, Türkiye’de boşanma davası açması için özel prosedürler izlenmesi gerekir.

Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi:

Türk mahkemeleri, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) kapsamında, taraflardan birinin Türk vatandaşı olması ya da Türkiye’de ikamet ediyor olması hâlinde boşanma davasında yetkili kabul edilir. Her iki eş yabancıysa ancak Türkiye’de birlikte yaşıyorlarsa, yine Türk mahkemelerinde boşanma davası açılabilir.

Yabancı Mahkeme Kararlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi:

Boşanma davası yurt dışında sonuçlanmışsa, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de geçerli olabilmesi için “tanıma” veya “tenfiz” davası açılması gerekir. Tanıma davası, mahkeme kararının sadece hukuki geçerliliğini tanırken; tenfiz, kararın Türkiye’de icra edilmesine olanak tanır. Bu işlemlerde yetkili Türk mahkemesi, yabancı kararın kamu düzenine aykırı olup olmadığını da denetler.

Evlilik Sözleşmeleri ve Uluslararası Protokoller:

Bazı çiftler evlenmeden önce evlilik sözleşmesi yapmış olabilir. Bu sözleşmelerin geçerliliği ve uygulanabilirliği de, boşanma davasında dikkate alınır. Ayrıca tarafların vatandaşı olduğu ülkeler ile Türkiye arasında ikili anlaşmalar varsa, bu anlaşmalar çerçevesinde farklı uygulamalar da söz konusu olabilir.

Yabancıların Türkiye’de boşanma süreci, karmaşık hukuki düzenlemeler içerdiğinden dolayı deneyimli bir Karşıyaka avukat ile çalışmak, hem davanın hızlı sonuçlanmasını hem de olası hak kayıplarının önlenmesini sağlayacaktır.

Türkiye’de Boşanma Davasının Oturum İzinlerine Etkisi

Türkiye’de bir Türk vatandaşıyla evlenerek “aile ikamet izni” alan yabancılar, bu iznin geçerliliğini evlilik birliğinin devam etmesine borçludur. Dolayısıyla boşanma durumunda aile ikamet izni sona erme riski doğar. Ancak her boşanma, otomatik olarak ikamet izninin iptaline yol açmaz. Mevzuat, bazı şartlar altında yabancıya Türkiye’de kalma hakkı tanımaya devam edebilir. Bu süreçte doğru hukuki adımların atılması için bir İzmir yabancılar hukuku avukatı desteği hayati önem taşır.

Aile İkamet İzni ile Türkiye’de Bulunanların Durumu:

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre aile ikamet izni, eşler arasında evlilik birliği sürdüğü sürece geçerlidir. Boşanma hâlinde aile ikamet izni iptal edilebilir. Ancak üç yıl boyunca kesintisiz olarak aile ikamet izniyle Türkiye’de bulunmuş yabancılar, boşanma sonrası da kısa dönem ikamet iznine geçiş yaparak Türkiye’de kalmaya devam edebilirler.

Üç Yıl Şartı ve İstisnalar:

Mevzuatta öngörülen “en az üç yıl süreyle evli kalma” şartı, boşanma sonrası ikamet izni almak için temel kriterdir. Ancak, ev içi şiddet mağduru olan yabancılar için bu şart aranmaz. Yani şiddet nedeniyle boşanma durumunda, mağdur yabancı Türkiye’de kalmak için kısa dönem ikamet iznine başvurabilir. Bu başvuruda şiddet mağduriyetini kanıtlayan sağlık raporu, kolluk kuvveti tutanakları veya koruma kararları gibi belgeler sunulmalıdır.

Kısa Dönem İkamet İznine Geçiş:

Boşanma sonrası, yabancı eşin Türkiye’de kalmak istemesi hâlinde en uygun yol, kısa dönem ikamet iznine geçiş yapmaktır. Bu tür ikamet izni; taşınmaz mal edinimi, ticari faaliyet, bilimsel araştırma gibi gerekçelerle alınabileceği gibi, aile ikamet izninin sona ermesi sonrası da verilebilir. Göç İdaresi, kişinin geçimini sağlama kapasitesi, sabıka kaydı ve genel uyum durumunu dikkate alarak bu başvuruları değerlendirir.

Uzun Dönem İkamet İzni ve Boşanma:

Boşanma, uzun dönem ikamet iznini doğrudan etkilemez. Türkiye’de kesintisiz sekiz yıl ikamet eden ve sosyal yardım almadan yaşamını sürdüren yabancılar uzun dönem ikamet izni başvurusunda bulunabilir. Bu statü, boşanma sonrası ikamet süresinin kesintiye uğramaması hâlinde sürdürülebilir. Ancak herhangi bir yasa dışı faaliyet veya kamu düzenine aykırı durum bu hakkı tehlikeye sokabilir.

Boşanma sonrası ikamet izniyle ilgili başvurular, usul hataları nedeniyle sıkça reddedilmektedir. Bu nedenle başvuru sürecinde deneyimli bir İzmir yabancılar hukuku avukatı ile çalışmak, hak kayıplarını önleyecek ve süreci profesyonel şekilde yönetmenizi sağlayacaktır.

Boşanma Sonrası Çalışma İzni Durumu

Türkiye’de aile ikamet iznine bağlı olarak ikamet eden yabancıların büyük çoğunluğu, aynı zamanda bu statü üzerinden çalışma hakkına da sahip olurlar. Ancak boşanma ile birlikte aile ikamet izni sona erdiğinde, bu çalışma hakkı da otomatik olarak sona erer. Bu durumda, yabancının Türkiye’de çalışmaya devam edebilmesi için farklı türde bir çalışma iznine başvurması gerekir. Bu noktada Karşıyaka oturum izni avukatı rehberliğinde doğru iznin seçilmesi ve başvuru sürecinin yönetilmesi önem taşır.

Aile İkamet İzninden Kaynaklanan Çalışma Hakkı:

Aile ikamet izni sahibi yabancı, bu izni aldıktan sonra belirli şartları yerine getirerek Türkiye’de yasal olarak çalışabilir. Ancak boşanma gerçekleştiğinde ve aile ikamet izni sona erdiğinde, bu kişilerin bağlı oldukları iş sözleşmeleri ve çalışma izinleri de geçerliliğini yitirir.

Süreli (Bağımlı) Çalışma İzni Başvurusu:

Boşanma sonrası Türkiye’de kalmak isteyen yabancı, süreli çalışma iznine başvurarak bir işveren yanında çalışabilir. Bu başvuru, işveren tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılır ve başvurunun olumlu sonuçlanması hâlinde yabancı, belirli bir işyerine bağlı olarak çalışabilir. İlk başvuruda izin süresi en fazla bir yıldır ve uzatmalarla toplamda üç yıla kadar çıkarılabilir.

Bağımsız Çalışma İzni Seçeneği:

Yabancıların kendi işlerini kurarak çalışabilmesi için bağımsız çalışma izni almaları gerekir. Bu izin, yüksek mesleki yeterliliğe sahip, sermaye sahibi veya Türkiye ekonomisine katkı sunacak düzeyde iş kurma potansiyeli olan yabancılara verilir. Şirket ortaklığı, ticaret sicili kaydı, sermaye yapısı gibi unsurlar bu iznin verilmesinde belirleyici rol oynar.

Turkuaz Kart ve Alternatif Statüler:

Eğer yabancı, yüksek nitelikli iş gücü, bilimsel veya teknolojik katkı sağlayan bir birey ise, Turkuaz Kart başvurusunda bulunabilir. Turkuaz Kart, süresiz çalışma ve oturum hakkı sunarak boşanma sonrası uzun vadeli bir çözüm sağlayabilir. Ancak başvuru değerlendirmesi ciddi kriterlere dayalıdır ve her yabancı için uygun değildir.

Eşten Ayrılan Yabancının Geçici Statüsü:

Boşanma gerçekleşmiş ancak çalışma izni başvurusu henüz yapılmamışsa, kişi geçici statüde değerlendirilir. Bu dönemde çalışmak yasal değildir ve yabancı kaçak statüye düşmemek için en kısa sürede başvurusunu yapmalıdır.

Çalışma izni süreçlerinde hata yapılması, başvurunun reddedilmesine veya sınır dışı edilmeye kadar varan ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle başvuruların profesyonel destekle yapılması, örneğin deneyimli bir Karşıyaka oturum izni avukatı aracılığıyla yürütülmesi son derece yerinde bir tercih olacaktır.

Boşanmanın Türkiye Vatandaşlığına Başvuruya Etkisi

Türkiye’de bir Türk vatandaşıyla evlenen yabancıların vatandaşlık kazanma yollarından biri, evlilik yoluyla vatandaşlıktır. Ancak bu süreçte evliliğin devam etmesi, belirli bir süre boyunca kesintisiz yaşanması ve evliliğin “gerçek” olarak kabul edilmesi gibi birçok kriter aranmaktadır. Dolayısıyla boşanma, bu süreci doğrudan etkileyen önemli bir faktördür. Bu nedenle başvuru sürecinin her aşamasında bir Karşıyaka avukat ile çalışmak, başvurunun reddedilmesini veya kazanılmış hakların iptalini önleyebilir.

Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Süreci:

5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’na göre bir Türk vatandaşı ile evli olan yabancı, en az üç yıl süreyle evli kalmak ve birlikte yaşamak şartıyla vatandaşlık başvurusunda bulunabilir. Bu süreçte; aile birliğinin devam ettiği, birlikte yaşandığı, evliliğin formalite amacı taşımadığı gibi hususlar Göç İdaresi ve İçişleri Bakanlığı tarafından titizlikle incelenir.

Boşanma Halinde Süreç Nasıl Etkilenir?

Eğer vatandaşlık başvurusu yapılmadan önce boşanma gerçekleşmişse, yabancı kişinin vatandaşlık başvuru hakkı düşer. Başvuru yapılmış ancak henüz sonuçlanmamışsa, başvuru süreci iptal edilir. Başvuru sonuçlanmış ve kişi vatandaşlık kazanmışsa, bu durum incelenir: evliliğin “sahte” olduğu kanaatine varılırsa, kazanılmış vatandaşlık iptal edilebilir.

Vatandaşlık İptaline Yol Açabilecek Boşanmalar:

İdare, başvurudan sonra kısa sürede gerçekleşen boşanmaları şüpheli değerlendirebilir. Özellikle başvurudan hemen sonra veya vatandaşlık kazanıldıktan kısa süre sonra gerçekleşen boşanmalar, “formalite evlilik” şüphesi yaratabilir. Bu durumda idare, evliliğin gerçek bir aile birliği oluşturmadığını tespit ederse, vatandaşlık iptal süreci başlatabilir.

İstisnai Vatandaşlık Durumları:

Bazı durumlarda, evlilik yoluyla değil de yatırım, bilimsel katkı, mesleki nitelik gibi istisnai hallerden dolayı vatandaşlık kazanılmışsa, boşanma bu statüyü etkilemez. Ancak bu istisnai başvurular oldukça yüksek kriterlere tabidir ve özel değerlendirme gerektirir.

Hukuki Destek Neden Önemli?

Vatandaşlık başvurularında yapılacak bir hata, yıllar süren ikamet ve evlilik sürecinin boşa gitmesine neden olabilir. Boşanma gibi kritik bir dönemeçte başvurunun akıbetini doğru şekilde değerlendirmek için profesyonel bir Karşıyaka çalışma izni avukatı ile çalışmak, süreç boyunca en doğru stratejinin belirlenmesini sağlar.

Türk Vatandaşından Boşanan Yabancıların Türkiye’de Kalma Hakkı

Türk vatandaşıyla evli olan yabancılar, evlilik süresince “aile ikamet izni” ile Türkiye’de yasal olarak kalabilirler. Ancak boşanma hâlinde bu izin sona ereceğinden, Türkiye’de kalmak isteyen yabancının yeni bir ikamet izni türüne geçmesi gerekecektir. Bu geçiş sürecinde, özellikle mağduriyet yaşamamak için bir çalışma izni avukatı İzmir bölgesinde uzman danışmanlık sağlayabilir.

Kısa Dönem İkamet İznine Geçiş:

Boşanma sonrası aile ikamet izni sona eren yabancı, başvuru süresini kaçırmadan kısa dönem ikamet iznine geçiş yapmalıdır. Bu tür ikamet izni, taşınmaz edinimi, ticari faaliyet, turistik amaçlar veya insani gerekçelerle alınabilir. Boşanma sonrası başvurular genellikle “insani gerekçelere” dayanır. Göç İdaresi, başvuru sahibinin geçimini nasıl sağlayacağını, topluma uyum durumunu ve Türkiye’de kalma amacını dikkate alarak değerlendirme yapar.

Aile İçi Şiddet Mağduru Yabancılar:

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca, aile içi şiddete maruz kalan yabancılar için üç yıl evli kalma şartı aranmaz. Bu kişiler, şiddet gördüklerine ilişkin resmi belge, koruma kararı veya sağlık raporu sunduklarında, kısa dönem ikamet izni alarak Türkiye’de kalmaya devam edebilirler. Bu aynı zamanda, hukuki koruma altında olmalarını da sağlar.

Geçim Şartı ve Çalışma İzni:

Türkiye’de kalmaya devam etmek isteyen yabancının, kendi geçimini sağlayabilecek durumda olması gerekir. Bu nedenle boşanma sonrası bir iş bulmak veya kendi işini kurmak, ikamet izni başvurusunun olumlu sonuçlanması açısından önemlidir. Bu aşamada çalışma iznine başvurmak gerekebilir. Yeni bir işverene bağlı olarak ya da bağımsız şekilde çalışmak isteyen yabancı, gerekli belgelerle birlikte çalışma izni başvurusu yapabilir. Sürecin sorunsuz işlemesi için bir çalışma izni avukatı İzmir desteği büyük avantaj sağlar.

Sosyal Yardım Alan Yabancıların Durumu:

Sosyal yardım alan yabancıların ikamet izinleri, genellikle kısa süreli olur ve her yıl yeniden değerlendirilir. Devlet, geçimini kendi sağlayamayan yabancının Türkiye’de uzun süre kalmasına sınırlı şekilde izin verir. Ancak bazı özel durumlar, bu değerlendirmeyi değiştirebilir.

Çocuk Velayeti Durumu:

Boşanma sonrası çocuğun velayeti yabancı ebeveynde kaldıysa, bu durum yabancının Türkiye’de kalma hakkını güçlendirebilir. Çocuk Türk vatandaşıysa, ebeveynin Türkiye’de kalmasına öncelik verilebilir.

Boşanma sonrası kalış hakkı kazanmak, doğru başvuru ve belgelerle mümkündür. Ancak başvurunun yanlış yapılması hâlinde ikamet izni reddedilebilir veya sınır dışı işlemi başlatılabilir. Bu riskleri ortadan kaldırmak adına, profesyonel bir çalışma izni avukatı İzmir rehberliğinde hareket etmek oldukça önemlidir.

Boşanma Sürecinde Avukat Desteğinin Önemi

Türkiye’de bir yabancı için boşanma süreci, yalnızca evlilik birliğinin sona ermesini değil; aynı zamanda oturum, çalışma, vatandaşlık ve hatta çocuğun velayeti gibi çok sayıda hukuki boyutu beraberinde getirir. Bu çok yönlü süreci yönetmek, uzman bir avukat rehberliğinde çok daha sağlıklı ve güvenli şekilde yürütülebilir. Özellikle hem aile hukuku hem de yabancılar hukuku alanında deneyimli bir Karşıyaka vatandaşlık hukuku avukatı, boşanmanın etkilerini öngörerek en uygun stratejileri geliştirebilir.

Sürecin Karmaşıklığı ve Hatalı Başvuruların Sonuçları:

Boşanma sonrası oturum izninin hangi statüye dönüştürüleceği, hangi sürede başvuru yapılması gerektiği, çalışma iznine geçişin nasıl olacağı veya vatandaşlık başvurusunun iptal edilmemesi için hangi belgelerin sunulması gerektiği gibi konular; ciddi uzmanlık gerektirir. Eksik veya yanlış bilgiyle yapılan başvurular, sınır dışı edilme riski, ikamet süresinin kesilmesi veya vatandaşlık başvurusunun reddi gibi ağır sonuçlar doğurabilir.

Avukatın Sağlayacağı Katkılar:

• Boşanma davasının yetkili ve görevli mahkemede açılması
• Evliliğin geçerliliği, süresi ve evlilik içi şiddet durumunun doğru belgelenmesi
• Aile ikamet izninden kısa dönem ikamete geçiş sürecinin yönetilmesi
• Süreli, süresiz veya bağımsız çalışma izni başvurularının hazırlanması
• Vatandaşlık kazanımına yönelik kazanılmış hakların korunması
• Tanıma ve tenfiz davalarının yürütülmesi
• Çocuk velayeti ve nafaka taleplerinin doğru şekilde savunulması

Yerel Uzmanlık: Karşıyaka’da Avukat Seçimi

İzmir ve Karşıyaka bölgesinde yerleşik yabancılar için yerel hukuk pratiğini bilen bir Karşıyaka vatandaşlık hukuku avukatı, hem Göç İdaresi nezdindeki işlemlerde hem de aile mahkemeleri nezdindeki davalarda etkili temsil sağlayabilir. Yerel prosedürlere hakimiyet, sürecin hızla ve hak kaybı olmadan sonuçlanmasında belirleyici rol oynar.

Unutulmamalıdır ki; boşanma süreci sadece bir ilişkinin sonu değil, aynı zamanda yeni bir statünün başlangıcıdır. Bu geçiş döneminde doğru hukuki destek, geleceğinizi şekillendirecek kritik bir yatırımdır.